Trong chuyến thăm đến Việt Nam vào năm 2017, tỷ phú Jack Ma đã nhiều lần chia sẻ những ấn tượng mạnh mẽ về người trẻ Việt Nam mà mình có được.
’10 năm trước, tôi đến Việt Nam và thất vọng; 10 năm sau, tôi trở lại và thấy rất nhiều người trẻ với năng lượng tràn đầy’
Trong đối thoại của mình với toàn bộ khán phòng, tỷ phú Jack Ma đã nhiều lần chia sẻ những ấn tượng mạnh mẽ về giới trẻ Việt Nam mà mình có được trong chuyến thăm lần này.
Đặc biệt, ở thời điểm gần cuối chương trình, một khán giả đã đứng lên đặt câu hỏi về suy nghĩ của Jack Ma về Việt Nam ở thời điểm hiện tại cũng như các cơ hội trong tương lai. Ở đây, vị Chủ tịch Tập đoàn Alibaba đã không ngần ngại lấy chính ‘giới trẻ Việt Nam’ ra để làm keyword cho câu trả lời của mình.
Ông kể về chuyến thăm của mình tới Việt Nam ở thời điểm một thập kỷ trước, khi mà báo chí, truyền thông đều nói cơ hội vươn biển lớn đang rất rộng mở đối với chúng ta: “10 năm trước, năm 2006, khi người ta nói rằng Việt Nam sẽ trở thành Trung Quốc thứ hai, sẽ phát triển, tôi đã đặt chân đến đây. Đó là chuyến đi đầu tiên tới Việt Nam”.
Không như kỳ vọng, cảm xúc của Jack Ma trong chuyến đi đó chính là sự ‘thất vọng’, sau khi vị tỷ phú dành khoảng 2 tiếng đi bộ trên đường phố nơi đây. “Tôi đã khá thất vọng và tự nói với mình: Wow, không được đâu, Việt Nam sẽ cần rất nhiều thời gian nữa cơ”.
Thế nhưng, trong lần thứ hai tới Việt Nam này, mọi chuyện có vẻ như đã đổi khác. Không dưới 2 lần trong buổi trò chuyện, người đàn ông giàu nhất Trung Quốc, niềm cảm hứng của giới trẻ toàn thế giới, kể về chuyến đi bộ dài 2,5 tiếng của mình trên đường phố Hà Nội lúc mới đến Việt Nam khoảng 2 ngày trước.
Điều mà ông thấy, khác hẳn với thời điểm một thập kỷ trước, là một thế hệ đông đảo những người trẻ của Việt Nam với năng lượng tràn đầy. Họ chính niềm hy vọng của nền kinh tế, cũng giống như Trung Quốc ở vào 10-20 năm trước.
“Lần trước, 2 tiếng đi bộ ngoài đường phố. Lần này, 2 tiếng rưỡi xuống phố Hà Nội, tôi cảm thấy tràn đầy năng lượng, thấy rất nhiều bạn trẻ, đang dùng rất nhiều điện thoại, dù có người nói với tôi là họ đa phần đang chơi game (cười). Tôi cũng nghe rằng độ tuổi trung bình người dân đất nước các bạn là 27 tuổi, rất trẻ” – Jack Ma trần thuật lại.
Một đất nước có nhiều người trẻ, như Việt Nam, sẽ tạo ra một động lực lớn như thế nào?
Jack Ma cho rằng giờ đây, triết lý kinh doanh truyền thống ‘có 20% doanh nghiệp lớn là thành công, 80% người trẻ và những doanh nghiệp nhỏ thất bại’ đã trở nên lỗi thời. “Chí ít thì chúng ta phải chuyển sang tỷ lệ 80 -20, nghĩa là cần giúp đỡ 80% người trẻ hay những doanh nghiệp trẻ. Nếu muốn thành công, giờ chúng ta cần quan tâm tới những người dưới 30 tuổi, những doanh nghiệp dưới 30 người – Đây là động lực của sự thay đổi” – Vị tỷ phú nói.
Với triết lý mới này thì điều hợp lý với đất nước có tỷ lệ dân số trẻ cao như Việt Nam chính là kinh doanh, là làm ăn. Jack Ma đặt một câu hỏi rất thú vị về những gì mà các bạn trẻ Việt Nam đang làm: “Có rất, rất nhiều bạn trẻ, có phải tối nào họ cũng xuống phố chơi không? Với một đất nước trẻ như Việt Nam, việc của họ phải là lăm ăn, kinh doanh trên mạng chứ?”
Jack Ma đã nói những gì trong 1 giờ đồng hồ truyền cảm hứng cho doanh nhân, startup Việt?
Vào năm 2017, khi sang thăm Việt Nam và tham dự diễn đàn thanh toán điện tử Việt Nam VEPF, Jack Ma đã có những chia sẻ truyền cảm hứng xoay quanh thương mại điện tử, thanh toán điện tử trên thiết bị di động ở Trung Quốc và câu chuyện toàn cầu hóa của nền tảng thương mại lớn nhất thế giới Alibaba.
Phải dành cơ hội cho 80% các doanh nghiệp trên thị trường, là các doanh nghiệp nhỏ
Theo Jack Ma, thế kỷ vừa rồi nền kinh tế đã được công nghiệp hóa, cách mạng hóa. Nhưng chỉ có 20% doanh nghiệp của các nước lớn là thành công, 80% doanh nghiệp nhỏ không được thành công.
Chúng ta có nên tiếp tục với tỷ lệ đó không? Tôi cho rằng là không, hãy đảo ngược tỷ lệ đó, chúng ta phải dành cơ hội cho 80%. Muốn thành công chúng ta phải bao trùm, bao quát mọi mặt. Chúng ta nên cùng suy nghĩ về vấn đề đó. Nếu quý vị muốn phát triển đất nước của quý vị thì phải làm sao để người trẻ được phát triển?”, Jack Ma chia sẻ.
Như vậy, làm thế nào để giải quyết để 80% chứ không phải là 20%. Đó chính là mục đích của thanh toán điện tử để sao cho vấn đề thanh toán di động thúc đẩy cho tài chính bao trùm.
Xã hội phi tiền mặt đang tới rất gần
Jack Ma cho biết, khi đến Việt Nam, ông thấy rất nhiều bạn trẻ, họ có rất nhiều tiền, giàu hơn ông ngày xưa. “Làm sao mà bỏ được nhiều tiền thế trong cái ví mà tiêu. Việt Nam có 54% dân số dùng điện thoại di động rồi. Có phải tối nào họ cũng xuống phố được không? Họ phải lên mạng, phải làm ăn kinh doanh, một quốc gia có dân số trẻ như thế này, phải tạo cơ hội cho họ kinh doanh đơn giản, dễ dàng, để cạnh tranh trong tương lai.
Tôi hoàn toàn đồng ý, tâm đắc với ngài Thủ tướng, muốn giải quyết vấn đề này thì phải bao trùm về tài chính, không có lựa chọn nào khác là đưa xã hội tiến tới phi tiền mặt, và xã hội như vậy đang ở rất gần rồi.”
Jack Ma kể lại, cách đây 14 năm khi ông có ý tưởng Alipay, mọi người nói với ông rằng “Jack ơi, làm sao mà làm được vì Trung Quốc không có thẻ tín dụng, khó lắm, họ phải xem tận mắt mới mua được.”
“Khi đó tôi nói với các đồng sự, nếu Ali Pay thất bại tớ sẽ đi tù đầu tiên. Tớ mà đi tù, thì cậu thứ 2 tiếp bước tớ, cậu thứ 3 tiếp bước tớ… Hồi đó chỉ có chúng ta muốn giải quyết vấn đề thì luôn luôn có con đường, luôn luôn có cách thức. Muốn làm là làm được, nếu không muốn làm thì cũng có cả triệu lý do để không làm.
Khi chúng tôi bắt tay vào làm Alibaba hoạt động không có nguồn lực, không có quan hệ với ngân hàng. Lúc đó tôi nói với các cộng sự, chúng ta hãy sẵn sàng từ bây giờ đi. Chúng tôi tin tưởng rằng sau 10 năm chúng tôi sẽ chiến thắng”, Jack Ma nói.
Nếu dùng Alipay mà mất 1 USD, tôi sẽ đền cho bạn 1 USD, còn mất 1 triệu USD, tôi sẽ đền 1 triệu USD
Jack Ma chia sẻ, ngày bắt đầu Alipay, ông nói rằng Alipay sẽ phải xây dựng niềm tin, và chính sách mà Alipay đưa ra là: Nếu khách hàng dùng Alipay mà bị mất 1 USD, thì sẽ được đền 1 USD, còn mất 1 triệu USD sẽ được đền đủ 1 triệu USD. “Chúng ta cần tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển. Và nếu các bạn thanh toán online, tôi sẽ tính các bạn 1 USD trong khi COD thì sẽ lấy tới 50 USD đấy”, Jack Ma nói.
Theo Jack Ma, các công ty công nghệ cần ngân hàng nhưng thực ra ngân hàng thậm chí lại cần công ty công nghệ hơn. Ngày nay, thanh toán di động chủ yếu dựa vào dữ liệu, và chúng ta biết, công nghệ thông tin thì làm bạn mạnh hơn, nhưng công nghệ dữ liệu thì làm người khác mạnh hơn.
Đa phần ngân hàng được xây dựng trên nền tảng công nghệ thông tin. Khi có dữ liệu, họ sẽ hiểu người dùng tốt hơn. Thế giới đang tiến tới phi tiền mặt. Công nghệ thông tin sẽ gặp nhiều thách thức trong tương lai. Do đó, các ngân hàng muốn phát triển thì cần phải hợp tác với các công ty công nghệ như chúng ta. Và khi đó, thì các bên đều vui và đều thắng.
Startup đừng sợ hãi những Facebook, Amazon, Google hay Alibaba
Khi được hỏi, liệu dưới sự thống trị của các công ty công nghệ hàng đầu, các doanh nghiệp vừa và nhỏ hay các startup có còn đất sống hay không, Jack Ma cho rằng: “Khi bạn nghĩ là không có cơ hội cho mình thì các bạn là người thiếu trí tưởng tượng. Một thế giới mới vừa bắt đầu, bản thân tôi và Alibaba cũng phải thay đổi liên tục. Trước đây, tôi hay kêu ca rằng tại sao ông này ông kia lấy mất cơ hội của tôi. Nhưng trên thực tế, cơ hội lớn lao vẫn còn cho tất cả mọi người.”
Jack Ma đưa ra lời khuyên rằng, các startup đừng cố gắng trở thành Alibaba hay AliPay bởi các doanh nghiệp khi lớn lên sẽ gặp phải những vấn đề rất khác so với khi còn nhỏ. Startup hãy cứ làm thật tốt từ khi còn nhỏ và một tương lai để trở thành người khổng lồ sẽ rộng mở. Thời đại internet mới chỉ vừa bắt đầu và Jack Ma đánh giá, Chính phủ các nước cần quan tâm tới tương lai 30 năm tới, giới trẻ dưới 30 tuổi, doanh nghiệp có dưới 30 nhân công…
Ý tưởng mới là quan trọng, tiền chỉ là phụ
Theo tỷ phú Jack Ma, vấn đề quan trọng hàng đầu trong kinh doanh không phải tiền mà là ý tưởng. “Doanh nhân phải nghĩ xem mình sẽ làm gì, chứ đừng nghĩ ngay tới sẽ kiếm được bao nhiêu tiền. Khi có ý tưởng tốt, tuyệt vời thì tiền mới phát huy tác dụng. Khi có đồng đội tốt, ý tưởng tốt thì sẽ có tiền, chứ không thể có chỗ cho những người thụ động trong trường hợp này”, ông nói.
Tuy nhiên, trong quá trình khởi sự kinh doanh, ngoài ý tưởng thì “cũng cần tiền”.
“Có thể phải đi vay tiền khi khởi sự và ngân hàng ban đầu chắc chắn cũng sẽ không cho bạn vay vì họ phải xem bạn có gì trong tay, ít nhất là ý tưởng. Là doanh nhân không có người giúp cũng là bình thường, có người giúp mới là bất thường”, ông tiếp lời.
Jack Ma nhấn mạnh, bước đầu khởi nghiệp không cần làm gì quá to tát, chỉ cần cái gì nhỏ nhưng thú vị và “phải có tình yêu trong đó”.
Cùng với đó, thủ tục hành chính cũng cần cải thiện một cách nhanh nhất có thể. “Hãy để doanh nghiệp khởi nghiệp chỉ phải lo thủ tục hành chính trong vòng một phút thôi. Chứ không thể thủ tục hành chính “lên xuống, xin cho”, ông ví von, đồng thời nhấn mạnh, Chính phủ cần tạo ra không gian để làm sao tinh thần doanh nhân, kinh doanh dễ dàng.
Cơ hội phát triển thanh toán điện tử ở Việt Nam rất lớn
“Năm 2006, khi mọi người nói Việt Nam sẽ là Trung Quốc sau 10 năm nữa. Nhưng khi đến Việt Nam cách đây 10 năm tôi cảm thấy hơi thất vọng bởi khi người ta có kỳ vọng cao sẽ là không vui đâu.
Tuy nhiên, lần này thì đêm đầu tiên xuống phố, 2,5 tiếng vì yêu nguồn năng lượng ở đây. Tôi cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, nếu một quốc gia không được kết nối internet còn tệ hơn là ngày xưa không có điện.
Trong khi đó, tỷ lệ người sử dụng internet, điện thoại ở Việt Nam rất lớn nên tôi có thể nói rằng, Việt Nam là một miền đất có rất nhiều cơ hội. Chính phủ nên tăng cường các công tác về kho vận hậu cần, giúp hỗ trợ giới trẻ trong việc phát triển kinh doanh, khởi nghiệp trên nền tảng đó…
Tôi rất vui khi Chính phủ Việt Nam có một diễn đàn như thế này. Đa phần những gì quý vị quan ngại hôm nay sẽ không xảy ra đâu. Có thể những điều chúng ta không lo ngại mới xảy ra. Không ai là chuyên gia của tương lai, chúng ta chỉ là chuyên gia của ngày hôm qua.
Ngày hôm nay, chúng ta nói tới thanh toán di động, nhưng ngày mai điện thoại di động sẽ không còn. Quan trọng nhất là chúng ta phải chắp cánh cơ hội, niềm tin cho giới trẻ.”
Theo Trí thức trẻ, Tổng hợp
